UNDP, yerli balık çeşitlerine ve kıyısal biyoçeşitliliğe yönelik büyük tehdide karşı lezzetli ve besleyici tahlilleri destekliyor
Fethiye, 19 Haziran 2023 – Hint ve Pasifik Okyanuslarının ılık sularına mahsus küçük bir yırtıcı balık çeşidi olan aslan balığı son yirmi yılda Akdeniz’de de yayıldı ve Türk sularında sıkça rastlanır oldu; artık Türkiye’nin kıyılarındaki yerli tipleri, kıyı şeridindeki toplumları ve turizm dalı için değer arz eden varlıklı sucul biyoçeşitliliği tehdit ediyor. Zehirli iğnelere ve korkutucu bir imgeye sahip olan bu istilacı yabancı çeşit, yerli cinsleri tüketiyor. Yakın vakit evvel yapılan çalışmalar melanur, sarıgöz, mercan balığı, papağan balığı üzere Türk sularının yerli balık çeşitlerinin büyük risk altında olduğunu gösteriyor.
Bu istila ile çaba için çok az sayıda seçenek var olduğundan, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), aslan balığının avlanmasını ve yenilmesini destekleyerek sorunu giderme tarafında değerli bir adım atıyor. Türkiye’nin ünlü Turkuvaz Sahili’ndeki kıyı ilçesi Fethiye’de dalgıçlar, spor balıkçıları ve toplum başkanları, Türk sularında istilacı tıp tehdidi hakkında farkındalığı artırmak maksadıyla, geçtiğimiz hafta bir aslan balığı avı yarışı ve mutfak aktifliği düzenledi.
Yirmi beşi aşkın dalgıç, gazeteciler ve lokal sakinlerin katıldığı iki gün süren aktiflik kapsamında, aslan balığı avı turnuvası, deniz biyolojisi uzmanları tarafından verilen eğitimler ve bir gurme şefin beş farklı aslan balığı yemeği hazırlayıp yemek meraklılarına sunduğu bir ziyafet yer aldı. Tarım ve Ormancılık Bakanlığı Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü ile ortaklaşa uygulanan UNDP Denizel İstilacı Yabancı Çeşitler Projesi (MarIAS), aslan balığı avı yarışları ve ziyafetlerini risk altındaki öbür kıyısal alanlara yaymayı, aslan balığı nüfus artışını yavaşlatacak bir halk kampanyası oluşturmayı hedefliyor.
“Okyanusların ısınması, Türkiye’nin kıyılarına ve Akdeniz’e gitgide daha fazla yabancı tipi getiriyor ve aslan balığı üzere yırtıcıların nüfusunu artırıyor” diyen UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton kelamlarını şöyle sürdürdü: “Türkiye’nin milletlerarası üne sahip kıyılarındaki yerli cinsler ve biyoçeşitlilik risk altında. Dünyanın her yerinde istilacı tiplerin tesirlerinin azaltılması ve biyoçeşitliliğin korunması, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı gerçekleştirmeye ve gezegenimizi kurtarmaya yönelik uğraşların anahtarıdır.”
Bütçesi 3,3 milyon ABD Doları olan MarIAS teşebbüsü, deniz balıkçılığı uzmanları, biyologlar ve kıyı toplumlarının etkin iştirakiyle, Türk sularında istilacı yabancı tiplerle çaba ederek, denizel ve kıyısal ekosistemlerin dayanıklılığını artırmaya çalışıyor. Türk sularında var olduğu tespit edilen yüzlerce yabancı çeşitten 105’inin istilacı çeşit olduğu ve yerli balık nüfusuna tehdit oluşturduğu kabul ediliyor.
“Aslan balığını mutfağımıza dahil etmemiz gerek.” diyen UNDP Türkiye MarIAS Proje Yöneticisi Mehmet Gölge şöyle devam etti: “Zehirli iğneleri uygun biçimde ayıklandığında, aslan balığı yenilebilir, besin pahası yüksek ve lezzetli bir balıktır. Aslan balığını avlamak ve tüketmek, sorunu büsbütün çözmez lakin Türkiye’nin bedelli denizel biyoçeşitliliğini ve balıkçılık alanlarını muhafazaya yönelik bir adım olur.”
UNDP Türkiye önümüzdeki aylarda, Türkiye’nin global açıdan da ehemmiyet taşıyan lokal denizel biyoçeşitliliğinin korunmasına katkıda bulunmak üzere, istilacı balık çeşitlerinin tüketilmesini teşvik etmek gayesiyle, Türkiye’nin öbür bölgeleri ve kentlerinde de mutfak aktiflikleri düzenleyecek.
MarIAS teşebbüsü, iklim, biyoçeşitlilik ve çevreyi istilacı cinsler üzere tehditlere karşı korumak üzere hibeler sağlayan çok taraflı bir fon olan Global Etraf Fonu (GEF) tarafından finanse ediliyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
