Bedenimizin tüm yükünü taşıyan, bükülen, dönen, bizi dimdik ayakta tutan dizlerimiz… Bazen yaşla, bazen genetik tesirlerle, fazla kilo yahut yaralanma üzere sebeplerle bu temel eklemdeki kıkırdak doku aşınıyor ve dizler ağrılar içinde kalabiliyor; üstelik yaşla birlikte kireçlenme ihtimali de artıyor. İnsan bedeninin en karmaşık ve en büyük eklemlerinden olan dizler, ayak bilekleri ve kalçalarla birlikte bedenin tüm yükünü taşıyor. Bu eklemlerin rahat hareket etmelerini sağlayan kaygan kıkırdak doku niteliğini kaybeder ve aşınırsa “kireçlenme” dediğimiz hastalık ortaya çıkıyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Burak Akan, sıklıkla dizde şişlik, ağrı ve sertlik biçiminde kendini muhakkak eden kireçlenmenin, yürüme, eğilme, çömelme ve merdiven çıkma üzere gündelik işleri bile engelleyerek kişinin ömür kalitesini azalttığına dikkat çekiyor.
Her yaşa uygun bir tedavi yöntemi
Genetik yatkınlık, spor yaralanması, fazla kilo, eklemlerin fazla kullanımı üzere durumların neden olduğu diz kireçlenmesinin görülme sıklığı yaşla birlikte artıyor. Diz kireçlenmesi bilhassa dizin tek bölgesini etkiliyorsa (çoğunlukla dizin iç tarafı) yarım diz protezi, bu tedavide başarılı sonuçlar alınmasını sağlıyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Burak Akan, ‘parsiyel diz protezi’ ya da ‘unikondiler yahut unikompartmental diz protezi’ olarak da isimlendirilen yarım diz protezi ameliyatlarına dair, “Bu tedavi kireçlenme ve osteokondral defekt üzere nedenlerden ötürü diz ekleminin yalnızca bir bölgesinde oluşan kıkırdak kaybının tedavisinde kullanılan total diz protezine alternatif bir ameliyattır. Menisküs ve kök yırtıkları olmak üzere birçok durumda kullanılır. Bu protezler düzeltilebilir varus -valgus üzere tabibin muayene ve tetkikler ile karar verebileceği kimi durumlarda, tek bölge kıkırdak harabiyeti olan yetişkin hastalara uygundur. Her yaşa uygun olmakla bir arada, 60 yaş altı yahut 80 yaş üstü hastalarda bilhassa tercih edilir. 60 yaş altında ileride revizyon gerekirse total diz protezine alternatif, ileri yaş kümesinde ise daha az riskli bir ameliyat olduğu için tercih edilir” diyor. Yarım diz protezinde total diz protezine nazaran daha az riskle daha süratli bir güzelleşme amaçlanıyor. Bu ameliyat, açık metotla hastaların heyecanını alan hafif uyku altında bedenin belden aşağısının spinal anestezi ile uyuşturulmasıyla yapılıyor ve 45 dakika – 1 saat içinde tamamlanıyor. 10 yıllık kullanım oranları yüzde 95’in üzerinde olan bu ameliyatlarda hastanın ömür uzunluğu uygunlaşması hedefleniyor.
Daha düşük riskle daha doğal bir diz
Bu teknikle hastaların süratle güzelleştiğine değinen Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Burak Akan, “Amacımız işlevi bozulmuş bir diz eklemini tekrar ağrısız ve işler hale geri getirmek, yani ağrısız hareket elde etmektir. Total diz protezine nazaran daha düşük riskle daha doğal bir diz elde etmek en büyük avantajı olmakla birlikte, enfeksiyon oranları daha düşüktür, yara izi daha küçüktür, hastalar daha süratli olağan hayata dönerler ve birden fazla ameliyatsız olağan bir diz üzere hisseder” diyor. Hastalar, ameliyattan 5-6 saat sonra ayağa kalkıp diz üzerine tam yük vererek yürüyorlar. Hastanede bir gün kaldıktan sonra taburcu edilen hastalar genelde 3-4 hafta sonra kendi rutin hayatlarına dönebiliyorlar. Her süreçte olduğu üzere bu ameliyatta da enfeksiyon, yara güzelleşmesinde gecikme ve anestezi komplikasyonları üzere riskler asgarî seviyede bulunsa da bu tedavi usulüyle epey başarılı sonuçlar elde ediliyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
