Bu noktada anne ve babalara değerli misyonlar düştüğünü belirten Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Hazır ve paketli besinlerin sık tüketimi, idrara çıkmanın ertelenmesi yahut gün içinde kâfi ölçüde su içilmemesi üzere alışkanlıklar sebebiyle çocuklarda böbreklerle bağlantılı sıkıntılar gözlemlenebiliyor. Bu makus alışkanlardan çocukların uzak tutulması ya da kronik hastalığı olanların sistemli doktor kontrolüne götürülmesi çok önemli” açıklamasında bulundu.
Teknolojinin gelişimiyle birlikte günümüzde pek çok çocuk bedensel hareketler içeren oyunlardan ve etkinliklerden hayli uzak. Çocukların artık günlerini telefon, tablet ya da bilgisayar başında geçirdiklerinin altını çizen Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Hareketsizliklerinin yanında abur cuburlarla öğün atlatıyorlar hatta su içmeyi dahi unutuyorlar. Ayrıyeten birtakım kronik hastalıklar ve ilaçlar da çocuklarda böbrek taşı gelişimini hızlandırabiliyor” tabirlerini kullandı.
Çocuklardaki böbrek taşı oluşumunun kaynağı farklı bir rahatsızlık olabilir
Bilimsel çalışmalar sonucunda, böbrek taşına sahip çocukların yüzde 75-85’inde altta yatan hazırlayıcı bir faktör bulunduğunu lisana getiren Çocuk Nefrolojisi Uzmanı Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Bu faktörler yüklü olarak; idrar yolu enfeksiyonu, böbrek ve üriner sistemin yapısal bozuklukları ve çeşitli metabolik sıkıntılar biçiminde sıralanıyor. Yapısal yani anatomik bozukluklar idrar akışında yavaşlamaya yol açabiliyor bu durum da taş oluşumuna sebep oluyor. Böbrek büyümesi, idrarın böbreğe geri kaçması, idrarın mesaneye ulaşma zahmeti ve böbrek kistlerinin varlığı çocuklarda taş oluşumu riskini artırıyor. Şayet ailede böbrek ya da üriner sistem taşı varsa risk daha da yükseliyor” dedi.
Üriner sistemdeki taşlar her vakit belirti vermiyor
Böbrek taşları bebeklik periyodu de dahil olmak üzere her yaş kümesinde görülebiliyor diyen Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Prematüre ve düşük doğum yüklü bebekler böbrek taşı gelişimi açısından risk kümesinde bulunuyor. Yaş büyüdükçe üriner sistemde taş görülme sıklığı da artıyor ve kimi bilimsel yayınlara nazaran erkek çocuklarda daha sık rastlanıyor” halinde konuştu. Böbrek taşında; karın ve göbek altı bölgede ağrı, kusma, idrarda renk ve koku değişikliği, idrar yapamama, idrar ölçüsünde azalma, idrarda kan görülmesi, idrar kaçırma ve idrar yapma sırasında ağrı üzere belirtilerin görülebildiğini paylaşan Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Bu belirtiler gözlemlendiğinde süratlice bir uzmana başvurmak gerekiyor. Bazen de farklı nedenlerle yapılan karın ultrasonografi incelemelerinde rastlantısal olarak böbrek ya da idrar yollarında taş saptanabiliyor. Olguların yüzde 30’u belirti olmadan, görüntüleme ile teşhis alıyor. Bu yüzden sistemli denetimlerin ihmal edilmemesi gerekiyor” dedi.
Tedavide cerrahi müdahale kural değil
Tam idrar analizi ve üriner sistem ultrasonografisi üzere prosedürlerin hastalığın teşhisinin birinci basamağını oluşturduğunu lisana getiren Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı, “Eğer taş milimetre boyutlarında ise ve ağrı, tıkanma, enfeksiyon ya da kanama üzere belirtiler yoksa ultrasonografi yahut idrar testleriyle hastanın takibine devam ediliyor. Bu basamakta bol su içilmesi, meyve ve zerzevattan güçlü bir diyet uygulanması ve paketli besinlerden kaçınılması değerli. Taşın bizatihi düşme mümkünlüğü yoksa ve önemli bir tıkanıklığa sebep olmuşsa cerrahi tedavi usullere başvurulabiliyor. Böbrek taşı olgularının yüzde 30-60’ı tedaviden sonra tekrarlayabilme özelliğine sahip. Bu nedenle yakın takipten vazgeçilmemeli” bilgilerini verdi.
Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı çocukları böbrek taşı gelişiminden korumak için anne ve babalara esas 3 tavsiye verdi:
- Çocuklarınızın günlük sıvı tüketimini takip ederek su alımlarını kâfi düzeyde tutun.
- Çocuklarınızı tuz ve protein içeriği yüksek hazır besinlerden ve paketli eserlerden mümkün olduğunca uzaklaştırın.
- Çocuklarınıza eğlenceli tanım ve sunumlarla meyve zerzevattan varlıklı bir beslenme programını sevdirmeye ihtimam gösterin.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
