Kâğıthane Kızılay Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzm. Dr. Mustafa Ünal, halk sıhhatini tehdit eden bir sorun olan Obezite ile uğraşta alınacak tedbirlere dikkat çekti. Uzm. Dr. Ünal, “Obez çocuk ve ergenlerin oranı dünya çapında %4’ten %18’e çıktı ”dedi.
Dünyanın en değerli sıhhat meselelerinden biri haline gelen Obezite, çağdaş çağın en yaygın ve tehlikeli hastalığı olarak hayatımızda yer alıyor. Kâğıthane Kızılay Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzm. Dr. Mustafa Ünal, “Endüstriyel toplumlarda çok kiloluluk ve obezite daha sık görülür hale gelmekte ve bilhassa çocuklarda artmaktadır. Fiziksel aktivitenin azalması, yüksek-yağ ve kaloriden güçlü hazır besinlerin daha ulaşılabilir olması obezite gelişimini artırır. Obezite gelişmesinde ayrıyeten birçok faktör rol almaktadır. Bunların içinde genetik, yetersiz antrenman, çok kalori alımı vardır. Kimi ilaçlarda yan tesir olarak kilo alımı ile bağlıdır. Psikososyal faktörlerde obezite gelişmesine katkıda bulunabilir” dedi.
Obez çocuk ve ergenlerin oranı dünya çapında %4’ten %18’e çıktı
2022 yılı Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ)’nün datalarına nazaran obezite tanısı alan bireylerin sayısı tüm dünyada 1 milyarı aşmış durumda. Uzm. Dr. Ünal, “Obezite yalnızca erişkinlerde değil çocuklarda ve gençlerde de süratle artmaktadır. 1975’ten 2016’ya kadar, 5-19 yaş ortası çok kilolu yahut obez çocuk ve ergenlerin oranı dünya çapında dört kattan fazla artarak %4’ten %18’e çıkmıştır” dedi. Obezite teşhisini koymada günümüzde kullanılan en yaygın metottun vücut kütle indeksi olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Ünal, “Obezite, beraberinde pek çok fizikî, ruhsal, toplumsal, ekonomik sıkıntılar getiren kronik bir hastalıktır. Obezite, Tip 2 diyabetes mellitus (kandaki şeker düzeyinin olağanın üzerine çıkması) , koroner kalp hastalığı, hipertansiyon, beyin- damar hastalıkları, teneffüs zahmeti, kimi kanser tipleri, derin ven trombozu (toplardamarda meydana gelen kan pıhtısı), Mide ve ince bağırsak yolunda oluşabilecek olan ve iltihaplanmaya yol açabilen virüsler-bakteriler, yağlı karaciğer ve siroz, kolesterol yüksekliği, Yumurtalıklarda küçük ve düzgün huylu çok sayıda kistin oluşumu, idrar kaçırma, lenfatik sistemdeki bozukluklar, obstrüktif uyku apnesi ve eklemlerde kireçlenme üzere hastalıklara da neden olmaktadır” dedi.
Obezitenin şiddeti arttıkça Tip 2 diyabet gelişme riski de yükseliyor
Tip2 diyabet hastalarının %80’nin obez olması nedeniyle değerli bir risk faktörü haline gelmesine neden olduğunu belirten Uzm. Dr. Ünal, “Tip 2 diyabet gelişme riski, obezitenin şiddeti arttıkça yükselir. Obez ve diyabetiklerde hipertansiyon, kolesterol yüksekliği ve aterosklerotik kalp hastalığı dikkati çekecek kadar sık görülmektedir. Bunların yanı sıra ölçülü kilo vermek yeni diyabet gelişimini %30 oranında azalttığı tespit edilmiştir” dedi. Felç(inme), kalp krizleri üzere kalp ve damar hastalıklarından ölümlerin gelişmiş batılı ülkelerde azalma eğilimi gösterirken gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de artış gösterdiğini belirten Uzm. Dr. Ünal, “Toplumların beklenen ömür müddetinde görülen uzama nedeniyle yaşlı nüfusun artışı toplumda kalp damar hastalıklarının da artışını da beraberinde getirmiştir. Kalp ve damar hastalıkları açısından olumlu olan konu büyük ölçüde ‘önlenebilir’ olmalarıdır. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ); kan basıncı, obezite, kolesterol ve sigara içiminin denetimi ile kalp ve damar hastalığı görülme sıklığının yarıya indirilebileceğini bildirmektedir. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) mevt dataları toplam ölümlerin içinde kalp hastalıklarının hissesinin gitgide artma eğiliminde olduğunu göstermektedir” dedi.
Bireylerin obez olmaları önlenmelidir
Ülkemizin nüfus yapısının hala genç nüfus yüklü olup, gelişmekte olan ülkelere benzemekte olduğundan bahseden Uzm. Dr. Ünal, “Çocukluktan itibaren obezite konusunda eğitim verilmeli, yeterli-dengeli beslenme ve fizikî aktivite yapılmalıdır. Bu emelle çocukluktan itibaren temel alışkanlıkları kazandırarak obezite ve buna bağlı diyabet, kalp damar hastalıklarını azaltmaya yönelik çalışılmalıdır” dedi. Uzm. Dr. Ünal, sağlıklı kalmak, kalp ve damar hastalığına yakalanma riskinden uzak durmak için ise tekliflerini şöyle sıraladı:
-Sağlıklı beslenin,
-Düzenli fizikî aktivite yapın
-Tütün ve tütün eserleri kullanmayın,
-Alkol kullanmayın,
-Kardiyovasküler riskinizi öğrenenin,
-Kilolu yahut obez olup olmadığınızı öğrenenin,
-Kan basıncınızı ölçtürün. Yüksek tansiyonunuz varsa tedavi olun
-Kan şekerinizi ölçtürün. Diyabetiniz varsa tedavi olun.
-Kan lipidlerinizi ölçtürün. Yüksek ise tedavi olun.
-Hekiminizin verdiği öteki sağlıklı ömür tekliflerine uyun.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
