12 Haziran, dünya genelinde NASH (Non-alkolik SteatoHepatit) Günü olarak kabul edilir. NASH yani alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması artık dünyada en yaygın karaciğer hastalığı olarak görülüyor ve “Sessiz Katil” olarak biliniyor. Pekala karaciğer yağlanması nedir, sebepleri ve alınması gereken tedbirler nelerdir? Tüm bunları ve karaciğer yağlanmasında tesirli fitoterapötik destekleri Uzman Diyetisyen Ebru Çağıl anlattı.
Karaciğer bedende hayli değerli vazifeleri olan bir organdır. Karaciğerimiz; her gün yediğimiz yiyeceklerden, ilaçlardan, soluduğumuz havadan, içtiğimiz sudan, derimize sürdüğümüz şeylerden, kullandığımız kimyasallara ve toksin yüklere kadar bedeni korumak için çalışır.
Uzman Diyetisyen Ebru Çağıl, sağlıksız ömür formunun karaciğerin vakitle yağlanmasına ve vazifesini yapamamasına, karaciğer dokularının hasarlanmasına sebep olduğunu söyledi. Alkole bağlı olan karaciğer yağlanması ve alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması (NASH) biçiminde 2 cins karaciğer yağlanmasının görüldüğünü belirten Çağıl, “Ülkemizde çok fazla görülen ve alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının birçok sebebi olabilir. Epey geç belirti gösterdiği için ‘Sessiz katil’ demek yerinde bir benzetme olacaktır. Bu evreden sonraki karaciğer hasarı maalesef geri döndürülemez.” dedi.
Karaciğer yağlanmasına sahip bireylerde; yorgunluk, halsizlik, karın sağ üst kadran ağrısı, iştahsızlık, bacaklarda şişme üzere belirtiler görülebildiğine vurgu yapan Çağıl, “Özellikle fazla kiloya sahip, bel etrafı yağlanması olan, diyabet, insülin direnci ve yüksek kolesterole sahip bireyler, öncelikli riskli kümelerdir. Bu bireylerde karaciğer parametrelerinin bozulmuş olduğunu görürüz.” derken en kıymetli sebeplerini ise sıhhatsiz hayat biçimi, obezite ve fazla kilo olarak sıraladı. Çağıl kelamlarını, “Bunu takip eden diyabet varlığı, insülin direnci, hiperlipidemi, hepatit, steroid kullanımı, ağır enfeksiyon varlığı, fazla sentetik ilaç kullanma, alkol tüketimi karaciğerin yağlanmasını artıran sebeplerin başında gelir” diyerek sürdürdü.
Karaciğer yağlanmasının, karaciğer ultrasonografisi alınarak yahut kan parametreleri kıymetlendirilerek tespit edilebildiğini belirten Çağıl, “Karaciğer yağlanmasına sahip bireylerde bel etrafı yağlanmasına çok sık rastlandığı için bir ön kıymetlendirme olarak bel etrafı mezura yardımıyla ölçülebilir. Bu ölçüm bayanlarda en fazla 88 cm, erkeklerde ise 102 cm olmalıdır. Bu formda ufak bir ön test ile bel etrafı yağlanması fazla olan bireyler vakit kaybetmeden kan parametrelerine baktırmalıdır.” formunda bilgi verdi.
Sebze tüketiminin artırılması ve fizikî aktiviteye daha fazla vakit ayrılması gerektiğinin altını çizen Çağıl, “İnsülin direnci karaciğer yağlanması olan bireylerde çok sık rastlanan bir durum olduğu için beslenme sistemleri protein, yağ, karbonhidrat istikametinden istikrarlı ve kâfi seviyede olmalıdır. Sağlıklı yağlardan omega-3 yağ asidinden varlıklı olan balık, ceviz, bitkisel yağlar, keten tohumu, zeytin, fındık, avokado diyet planında yer alabilir. Tıpkı vakitte karaciğer yağlanmasında uzak durulması gereken şeylerin başında ise alkol gelmektedir. Tekrar bunu takiben kolay karbonhidrat, şeker, kızartılmış besinler, şarküteri eserleri, hayvansal besinlerin yağlı kısımlarından uzak durulması gerekir.” dedi.
NASH ile savaşta en kuvvetli silah; “bitkisel takviyeler”
Uzm. Dyt. Ebru Çağıl, karaciğer yağlanması için standardize bitkisel dayanaklardan yararlanılabileceğini vurguladı. Ve “Her ne kadar beslenme sistemini iyileştirsek de karaciğer dokuları NASH evresinde epeyce ziyan görmüş hale gelmektedir. Karaciğer yağlanmasında konvansiyonel tedaviler kısıtlıdır. Bu nedenle NASH ile savaşmak için en kuvvetli silahımız bitkisel preparatlardır. Bu noktada en güçlü takviyeler ise ‘Devedikeni, Turmeric (Zerdeçal) ve Kolin’ dir. Devedikeni, karaciğer yağlanmasını önlerken karaciğer dokularının kendini yenilemesine dayanak olur. Antioksidan özelliği ile oksidatif gerilimi önler ve karaciğer hasarına karşı korur. Yalnız her deve dikeni birebir etkiyi göstermez, kullanacağınız deve dikeninin içerisindeki silibin oranı %80 olmalıdır. Zerdeçal da çok güçlü antioksidan bitkilerdendir ve glutatyon üretimine takviye olur. Yüksek karaciğer parametrelerinin ve LDL kolesterol, trigliserit bedellerinin düşürülmesine yardımcı olur. Fakat, bu bitkiler kesinlikle eczanelerde bulunan standardize takviyeler halinde kullanılmalıdır. Kolin ise yağların karaciğer dokularından uzaklaştırılmasını sağlar ve karaciğer işlevlerinin korunmasına takviye olur. Bu üç takviyenin bir ortada yer aldığı benim teklifim olan Livrubin Plus standardize bir eser olup, klinik çalışmalarla aktifliği ispatlanmıştır. Bu sebeple de yağlı karaciğer tanısı almış şahıslar için epeyce değerlidir.” dedi.
Karaciğer yağlanmasına karşı bu üç bitki özütünün yer aldığı destek Livrubin Plus için hazırlanan klinik çalışmalardan bahseden Çağıl, “Yağlı karaciğer tanısı almış hastalarda standardize devedikeni, zerdeçal ve kolinin bir ortada bulunduğu kombinasyon ile yapılmış Livrubin Plus klinik çalışmalarına nazaran karaciğer parametrelerinde 2. haftada %60 oranında güzelleşme görülmüş. İlgili çalışmayla, süratli aktiflik gösteren bu kombinasyon ile oksidatif gerilimin azaldığı, karaciğer enzimlerinin düşürülebildiği ortaya konmuştur. Yalnızca 1 ay sistemli kullanımda bile süratli tesir göstermesi karaciğer yağlanmasında vazgeçilmez bir kombinasyon olduğunu ispatlar niteliktedir. Üstelik bu kombinasyon ile yapılmış diğer bir çalışma sonucuna nazaran de eserin ilaçlarla etkileşime girmediği görülmüştür.” dedi.
Sağlıklı bir karaciğer için; sistemli beslenme modeli, fizikî aktivite ve standardize bitkisel takviye kullanımı ömür biçimi haline getirilmelidir. Klinik olarak aktifliği ispatlanmış standardize bitkisel dayanak Livrubin Plus’a ise uzman teklifiyle eczanelerden ulaşılabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
