Kültür ve Turizm Bakanlığının onarımını özgün materyaller kullanarak gerçekleştirdiği, İstanbul’un simge yapılarından Kız Kulesi kapılarını açıyor. 2. Mahmut periyodundaki yepyeni haline sadık kalınarak restore edilen ve yapıya sonradan eklenen ve karakterine uygun olmayan eklentilerden arındırılan Kız Kulesi, 2 yıl ortadan sonra 11 Mayıs’ta ziyarete açılacak. Böylelikle, bugüne kadar İstanbulluların İstanbul’dan izlediği Kız Kulesi, artık kuleden İstanbul’un doyasıya izlendiği bir anıt müze olarak yoluna devam edecek.
İstanbul’un ikonik yapılarından olan ve tarihi M.Ö. 410 yılına kadar uzanan Kız Kulesi, Kültür ve Turizm Bakanlığınca Eylül 2021’de başlatılan kapsamlı onarım çalışmalarının akabinde, 11 Mayıs’ta anıt müze olarak ziyarete açılıyor. Milletlerarası onarım unsurları ışığında ve Prof. Dr. Feridun Çılı, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Ağahan Mimarlık Mükafatı sahibi Mimar Han Tümertekin’den oluşan bilim şurasının rehberliğinde gerçekleştirilen onarım çalışmaları sonucu, 2. Mahmut devrindeki orjinal haline kavuşan Kız Kulesi, tekrar İstanbul’un gözbebeği haline gelecek.
İki yıl evvel başlatılan çalışmalar sırasında Kız Kulesi’nin vakit içerisinde geçirdiği tamiratlarda kullanılan beton ve çimento içeriğindeki tuzlar ve başka kimyasallar nedeniyle ziyan gördüğü, taşıyıcı kolon ve kirişlerin bile birbirine bağlı olmadığı anlaşılmıştı. Yapılan incelemeler, oluşabilecek büyük bir sarsıntıda İstanbul’un göz bebeği olan Kız Kulesinin bütünüyle ziyan göreceğini de gözler önüne sermişti.
Özgün haline kavuşturuldu
Başlatılan onarım çalışmalarında günümüze ulaşmış kaynaklardaki en çok bilgi ve dokümanın olduğu 18. yüzyıl sonu bilgileri kullanıldı. Bu bilgiler ışığında kule ve kale kısmındaki özgün olmayan çatı ekleri kaldırılarak özgün durumuna getirildi. Süreç boyunca kimyasal tahliller, georadar görüntüleme sistemleri, lazer tarayıcılar üzere teknolojilerle yapının statik meseleleri tespit edildi ve güçlendirme formülleri belirlendi. Georadar çalışmaları sırasında içinde boşluk gözlemlenen özgün duvarların enjeksiyon formülüyle güçlendirilmesi yapıldı.
Yapının tarihi vücut duvarları, paslanmaz çelikten görünmez gergilerle güçlendirildi ve kale kısmının özgün dendan duvarları ortaya çıkarıldı. Balkon döşeme karkası üzerinde ahşap taşıyıcılarla duvar ve kubbe aslına uygun olarak oluşturuldu, duvarların ahşap kaplamaları tamamlandı ve dekoratif öğelerinin imalatı yapıldı. Kubbe ise özgün materyali olan kurşunla kaplandı. Bakır alem ise konservasyon çalışmaları yapılarak altın varak ile kaplandı. Özgün aleme ziyan vermeden yanına yıldırımdan korunma gayeli paratoner yapıldı.
Yapılan çalışmalar sonucu ziyaretçilerin avluda bulunan ahşap seğirdim terasında da dolaşarak merdivenlerden kuleye çıkabileceği ve İstanbul’u diledikleri üzere izleyebilecekleri alanlar oluşturuldu. Tüm bu çalışmalar sonucunda, bugüne kadar İstanbulluların İstanbul’dan izlediği Kız Kulesi, artık kuleden İstanbul’un doyasıya izlendiği bir anıt müze olarak yoluna devam edecek.
Depreme karşı tüm tedbirler alındı
Öte yandan onarım çalışmaları sonucu, mümkün bir sarsıntı yahut taban hareketinde yapının ziyan görmemesi için ada etrafına çelik-beton bütünleşik kazıklar da yapıldı. Yapı etrafı betonarme dayanak kirişleri ve donatılı saha betonarme döşemesiyle ada etrafındaki ana kayaca ankre kazıklardan takviye alarak güçlendirildi.
Kız Kulesi’nin sağlam bir biçimde gelecek nesillere aktarılması için ada, ortalama 25 metre derinlikte 201 kazık ile çepeçevre tahkim edildi, bilhassa hakim dalganın yüksek olduğu kuzey, batı ve güney-batı istikametinde palyeli tahkimat ile dalga tesirlerine karşı korunaklı hale getirildi. Kule etrafındaki platform da tamamen yenilendi.
Tüm bu çalışmalara ek olarak, Kız Kulesi’ne giden pak su çizgisi elden geçirildi, güç çizgilerinin yenilenmesi yapıldı. Eski durumda pis su arıtma ünitesi ya da kanalizasyona erişim bulunmadığı için bununla ilgili yer altı biyolojik arıtma sistemi de yapıldı. Etraf düzenlemesi kapsamında ziyaretçilerin oturup dinlenebileceği, tıpkı vakitte dalgalara karşı set oluşturan ve aydınlatma aygıtlarına sahip deniz ortamına sağlam prekast üniteler yerleştirildi.
Kız Kulesi’nin Öyküsü Işıklarla Anlatılacak
11 Mayıs’ta kapılarını ziyaretçilerine açacak olan Kız Kulesi’nin İstanbul’da tekrar bir cazibe merkezi haline gelmesi de planlanıyor. Bu sebeple Kız Kulesi ve Galata Kulesi ortasında şiirlere ve kıssalara bahis olan aşkı anlatan eşsiz bir ışık ve ses gösterisi de tasarlandı. Birinci şov Kız Kulesi’nin ziyarete açılacağı 11 Mayıs Perşembe akşamı, saat 21.00’de yapılacak ve her akşam birebir saatte tekrar edilecek.
Öte yandan Kız Kulesi hakkında tarihî tüm bilgilere, onarım çalışmalarında gerçekleştirilen imalatlar ve elde edilen bilgilerle ilgili tüm ayrıntılı raporlara, Kız Kulesi’ne ait www.kizkulesi.gov.tr internet sitesi üzerinden ulaşılabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
