Geleceğe dair meslek, aile, sıhhat, maddi mevzular üzere çeşitli alanlardaki sorumluluklar, amaçlar ve beklentiler, bazen büyüklüğü bazen de meçhullüğü nedeniyle başa çıkması güç bir hale gelebiliyor. Bireylerin gelecek hakkındaki belirsizlikler ve muhtemel olumsuz kanılar nedeniyle telaş ve gerilim yaşaması, gelecek telaşını da beraberinde getiriyor. Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek korkusunu beraberinde getiren faktörleri ve bu durumla başa çıkmak için yapılması gerekenler hakkında bilgiler verdi.
İnsanların münasebetler, iş hayatı yahut iktisat üzere hayatın farklı alanlarında neler olacağını merak etmesi epeyce olağan. Bireyin gelecekle ilgili hayatına nasıl devam edeceğini kestirim edememesi ve üzerinde denetim sahibi olmadığını düşünmesiyle meydana çıkan ağır telaşa, gelecek korkusu deniyor. Gelecekteki olaylar hakkında günler, hatta aylar öncesinden düşünmek bile telaş düzeyini arttırabiliyor.
Kaygı ve çeşitleri hakkında açıklamalarda bulunan Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasının birden fazla nedenden ötürü hissedilebileceği üzere tek bir sebep yüzünden de olabileceğini belirterek, sorunun tahlili için teklifler paylaştılar.
GELECEK DERDİ ‘YAYGIN DERT BOZUKLUĞU’NA EŞLİK EDİYOR
Kaygının alt tipleri olduğunu ve bireylerin birçok mevzuda telaş duyabileceğini söz eden Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, tasanın geleceğe yönelik olmasının yanı sıra gelecek hakkında daima telaş duymanın da bambaşka bir dert tipi olduğunu söylediler. Gelecek telaşının çoklukla “Yaygın Telaş Bozukluğu” üzere var olan bir anksiyete meselesine eşlik ettiğinin altını çizen klinik psikologlar, gelecek korkusunun hangi durumlarda yaşandığı ile ilgili şunları anlattılar:
- Belirsizlik: İnsanlar da, tüm canlılar üzere kendini inançta hissetmek ister. Kişinin bugünkü ya da gelecekteki durumuna dair bir belirsizlik olması, muhtaçlıklarının karşılanıp karşılanmayacağına yönelik bir telaş olarak ortaya çıkarabilir.
- Değişim ve Dönüşümün Suratı: Dünyanın daima gelişmesi ve değişmesi ile birlikte günümüzde birçok farklı faktör, gelecek derdini besliyor. Bu değişim ve gelişime ahenk sağlamaya çalışmak, gereksinimleri karşılamak dert düzeyinin artmasını etkiliyor.
- Yaşa bağlı olarak çözülmesi gereken krizler: Dünyaca ünlü bilim insanı Erik Erikson’a nazaran, gelişim hayat uzunluğu devam eder ve ömrün her devrinde çözülmesi gereken krizler bulunur.
- Ergenlik ve Yetişkinlik Periyodu: Ergenlikte yaşanan kimlik karmaşası; cinsel, toplumsal ve mesleksel kimlik inşa etme, birinci yetişkinlik devrinde romantik alakalar, bağ kurma hayattaki değerli kriz periyotlarını oluşturuyor. Yetişkinlik devrinde ise bireyler ömürlerinin sorumluğunu ellerine alıyor ve toplumda kendilerine bir yer ediniyor. Bunun için de gelecek jenerasyonu oluşturmak ve onlara rehberlik edebilmek için üretken olmaya çalışıyorlar. Bu da kişi üzerinde farkında olunmasa da bir gerilim ve tasa meydana getirebiliyor.
- Krizlerin çözülmesi: Bu geçiş devirlerinin hepsi birer kriz olmakla birlikte huzurlu bir biçimde hayata devam edebilmek için bu problemlerin çözülmesi ve nasıl çözüldüğü kıymet taşıyor. Finans ve eğitimle ilgili sıkıntılar, günlük hayatı etkileyen politik sıkıntılar, çocuk yaştan itibaren uğraş gerektiren durumlar; bireylerin kimlik inşa etme sürecinde, yakın romantik alakaların kurulmasında ve üretken olma üzere hünerlerin gelişmesinde kıymetli risk faktörleri olabiliyor. Risk faktörleriyle çaba etme konusunda baş etme kaynaklarının hudutlu olması ve bu faktörlerin bireyin kendi uğraşıyla düzeltilemez halde olması da gelecek telaşının artmasında hayli tesirli.
- Kritik Devirlerde Karşılaşılan Sıkıntılar: Sosyal statü, ekonomik durum, eğitim ve üretken olmak üzere bireyin omurundaki değerli ögeleri baltalayan durumlar, telaş düzeyinin artması için kâfi.
GELECEK TASASINI YENMEK İÇİN 5 ÖNERİ
Hayatın denetim edilemeyen taraflarının bireyler üzerinde geleceğe yönelik tasa uyandırdığını ve ferdî olarak tasayla baş etmek için kullanılan davranış hallerinin bu duruma uyarlanmasında yarar olduğunu söyleyen Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasının üstesinden gelmek için çok yararlı tekliflerde bulundular:
- Keyif veren aktivitelere yönelin: Bireylerin, günlük hayatlarındaki problemlerinden uzaklaşmaları için sevdikleriyle vakit geçirmeleri, kitap okumaları, müzik dinlemeleri, idman yapmaları kişiyi müspet olarak tesirler.
- Benzer telaşları olan beşerlerle paylaşımda bulunun: Ortak tasası olan insanların birbirleriyle bağlantı kurması kimi vakit tasayı beslese de bireyler kendilerini anlayan beşerlerle bağlantı kurduklarında rahatlayabilirler. Emsal telaşları olan bireylerle bağlantıda olmak, olumsuz hislerin içinde kaybolmadan olumlu olasılıkları da düşünmek ve karşılıklı takviye olmak rahatlatır.
- Olumsuz senaryoları fark edin ve riskleri değerlendirin: Gelecekteki bir durumdan çok o duruma dair olumsuz beklentiler, olayın olduğundan daha berbat görünmesine ve tasa düzeyinin artmasına neden olur. Sonu daima makûs biten senaryolar düşünüldüğünü fark etmek, o senaryo üzerine daha fazla düşünüp gerçek olan oymuş üzere yaşamak yerine gerçekte neler olduğu değerlendirilmeli. Somut işaretlere odaklanmalı ve bunların ne manaya gelebileceği gerçekçi bir gözle ele almalı.
- Olumlu ayrıntılara odaklanın: Bugünü değerlendirebilmek için var olan şartları konuşmak, içinde bulunulan yahut şahit olunan olumsuz deneyimlere odaklanmak kaçınılmaz üzere görünebilir. Fakat kişi tüm vaktini ve gücünü buna odaklanmak için harcamamalı, kendisini keyifli edecek ayrıntılara odaklanarak o mevzulara vakit ayırmalı. Şimdi yaşanmadığı ve ihtimallerle dolu olduğu için geleceğe olumlu bir pencereden bakmaya itina gösterilmeli.
- Profesyonel dayanak almayı değerlendirin: Gelecek derdi, kişinin gündelik hayatını olağan formuyla devam ettirmesine pürüz oluyor ve bireyi gündelik işlerinizi yapamayacak bir duruma getiriyorsa bu bahiste uzmanlardan yardım almak ve gelecek korkusunu yönetmek için yeni baş etme düzenekleri inşa etmek yararlı olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
