EEG’nin, epilepsi üzere nörolojik bozuklukların teşhisi ve idaresi için değerli bir araç olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Celal Şalçini, “EEG, uyku sırasında beyin aktivitesindeki değişiklikler, uyku bozukluklarını tanımlamak ve kıymetlendirmek için kullanılabiliyor. Uyku apnesi, uyurgezerlik ve narkolepsi (gün içinde önlenemez uyku atakları) üzere durumlar, EEG ile incelenebiliyor.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, beyin aktivitesini ölçmek için kullanılan bir tıbbi teşhis metodu olan EEG (Elektroensefalografi) hakkında bilgi verdi.
Beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçmek için kullanılıyor
Elektroensefalografinin (EEG), beyin aktivitesini ölçmek için kullanılan bir tıbbi teşhis sistemi olduğunu lisana getiren Dr. Celal Şalçini, “EEG, beyindeki elektriksel aktiviteyi kaydetmek için kullanılan girişimsel olmayan bir prosedürdür. Beyin hücreleri yahut nöronlar, bağlantı kurmak için küçük elektriksel sinyaller üretir. Bu sinyaller, EEG aygıtı tarafından ölçülür ve kaydedilir. EEG aygıtı, bir dizi elektrot kullanır. Bu elektrotlar, kişinin baş derisi üzerine yerleştirilir ve beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçmek için kullanılıyor. Elektrotlar çoklukla baş derisi üzerine yerleştirilen bir kep yahut tek tek yapıştırılan elektrotlar biçiminde düzenlenir.” dedi.
Kaydedilen datalar bilgisayarlar tarafından işleniyor
EEG aygıtının uzanarak yahut oturarak, gözler kapalı ya da açık tutularak, bir dizi yönerge verilerek beyindeki elektriksel aktiviteyi kaydettiğini lisana getiren Dr. Celal Şalçini, “Kaydedilen veriler daha sonra bilgisayarlar tarafından işleniyor ve beyin dalgaları olarak isimlendirilen grafiksel bir temsil oluşturuluyor. Beyin dalgaları, farklı frekanslarda ve desenlerde olabilir. Örneğin, uyanıklık durumu, derin uyku yahut hayal sırasında beyin dalgaları farklılık gösterebilir. EEG sonuçları, nörolojik bozuklukları teşhis etmek, epilepsi nöbetlerini pahalandırmak, uyku bozukluklarını incelemek ve beyin aktivitesi ile ilgili başka durumları araştırmak için kullanılabiliyor. EEG’nin kolay uygulanması ve göreli olarak düşük maliyeti, onu beyin aktivitesini incelemek için yaygın olarak kullanılan bir araç haline getiriyor.” diye bilgi verdi.
EEG, bir dizi durumda kullanılabiliyor
EEG’nin temel gayesinin, beyin aktivitesini ölçmek ve pahalandırmak olduğunu vurgulayan Dr. Celal Şalçini, “Beyin aktivitesini inceleyerek, farklı beyin durumlarını, bilhassa de elektriksel aktivite paternlerindeki değişiklikleri belirlemek mümkün. EEG, bir dizi durumda kullanılabilir ve birçok farklı emel için yararlıdır.” dedi.
Uyurgezerlik EEG ile incelenebiliyor
EEG’nin, epilepsi üzere nörolojik bozuklukların teşhisi ve idaresi için değerli bir araç olduğunu belirten Dr. Celal Şalçini, şöyle devam etti:
“Epilepsi nöbetleri sırasında beyin aktivitesinde tipik değişiklikler olabilir ve EEG bu değişiklikleri kaydedebilir. Ayrıyeten öteki nörolojik bozuklukların teşhisi ve idaresinde de kullanılabilir. EEG, uyku sırasında beyin aktivitesindeki değişiklikler, uyku bozukluklarını tanımlamak ve pahalandırmak için kullanılabiliyor. Uyku apnesi, uyurgezerlik ve narkolepsi (gün içinde önlenemez uyku atakları) üzere durumlar, EEG ile incelenebiliyor. EEG, şuur değişikliklerini pahalandırmak için kullanılabiliyor. Örneğin, koma yahut şuur kaybı durumlarında, beyin aktivitesindeki değişiklikler EEG ile incelenebiliyor. EEG ayrıyeten, nöropsikiyatrik bozuklukların, bilhassa de epilepsiye benzeyen nöbetlerin altında yatan nörolojik aktiviteyi belirlemek için kullanılabiliyor. Bu, psikiyatrik ve nörolojik bozuklukların ayrılmasına yardımcı olabiliyor.
EEG, bu üzere durumlarda bir teşhis aracı olarak fonksiyon görürken, uzmanlar kaydedilen beyin aktivitesini kıymetlendirir. Beyin aktivitesindeki belli desenler yahut değişiklikler, bir hastalığın teşhisinde yahut tedavi sistemlerinin izlenmesinde değerli bilgiler sağlayabilir. EEG sonuçları, bir tıbbi uzmanın klinik değerlendirmesiyle birleştirilerek tam bir teşhis yapılır.”
EEG’nin beyin aktivitesini ölçmek için kullanılan temel prensipleri nelerdir?
Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, EEG’nin beyin aktivitesini ölçmek için kullanılan temel prensipleri şöyle anlattı:
“EEG’nin temel prensibi, beyindeki nöronların yahut beyin hücrelerinin elektriksel aktivitesini kaydetmektir. Bu elektriksel aktivite, nöronların birbirleriyle bağlantı kurması sırasında ortaya çıkar. EEG aygıtı, baş derisi üzerine yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla bu elektriksel aktiviteyi kaydeder. Beyin hücrelerinin elektriksel aktivitesi, beyin dalgaları ismi verilen dalga formlarında ölçülür. EEG aygıtı, elektrotlar aracılığıyla beyin dalgalarını algılar ve kaydeder. Beyin dalgaları, farklı frekanslarda ve desenlerde olabilir ve farklı beyin durumlarını yansıtabilir. EEG aygıtı tarafından kaydedilen bilgiler, bilgisayarlar aracılığıyla işlenir ve tahlil edilir. Bu tahlil, beyin aktivitesindeki desenleri tanımlamak ve anlamak için kullanılır. Örneğin, alfa dalgaları istirahatte görülen dalgalar iken, beta dalgaları uyanıklık durumunda daha süratli ritimli dalgalardır. Bu desenler, beyin aktivitesindeki değişiklikleri kıymetlendirmek için kullanılabilir.
EEG sonuçları, tıbbi uzmanlar tarafından klinik olarak kıymetlendirilir ve yorumlanır. Beyin aktivitesindeki muhakkak desenler yahut değişiklikler, epilepsi, uyku bozuklukları, nörolojik hastalıklar ve başka durumların teşhisinde kıymetli bilgiler sağlayabilir. EEG sonuçları, bir hastalığın teşhisinde yahut tedavi metotlarının izlenmesinde kritik bir rol oynar.”
EEG testi ekseriyetle 20 ila 60 dakika ortasında sürüyor
EEG testinin tamamlanma mühleti ve sonuçların yorumlanması birkaç faktöre bağlı olduğunu da kaydeden Dr. Celal Şalçini, “EEG testi çoklukla 20 ila 60 dakika ortasında sürüyor. Fakat, kimi durumlarda test mühleti daha uzun olabilir. EEG testi tamamlandıktan sonra, kaydedilen datalar bilgisayarlar aracılığıyla işlenir ve tahlil edilir. Beyin dalgalarındaki desenler ve değişiklikler incelenir. Sonuçlar, bir nörolog tarafından klinik olarak kıymetlendirilir ve yorumlanır. EEG sonuçları, bir hastalığın teşhisinde yahut tedavi planının belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Sonuç olarak, EEG testinin tamamlanma mühleti testin tipine ve hastanın durumuna bağlı olarak değişebilir. Sonuçların yorumlanması, uzman bir tıbbi profesyonel tarafından yapılmalıdır ve sonuçlar çoklukla bir teşhisin belirlenmesi yahut tedavi planının oluşturulması için öbür klinik bulgularla birlikte değerlendirilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı