Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli zelzeleleri takip eden süreçte alanda çalışan arama-kurtarma uzmanları ile gönüllüler ortasındaki bağlantısı kolaylaştırmak hedefiyle bir terminoloji data tabanı geliştirdi. Zelzele sırasında gerek alanda gerekse uzaktan yabancı arama-kurtarma takımları ile bağlantı uyumunda faal misyon alan Boğaziçililer, yaklaşık 30 farklı lisana ulaşan zelzele sözlüğünün öteki doğal afetleri kapsayacak formda geliştirerek genel bir afet tabirleri sözlüğü oluşturmayı planlıyor.
Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim Kısmı lisans öğrencileri Abdullah Sadık Kuralay, Betül Mulbay ve Ahmet Ergün’ün liderliğinde geliştirilen çok lisanlı zelzele sözlüğü, sarsıntı bölgesinde bağlantı için kullanılabilecek temel sözler ile arama kurtarma ve birinci yardım üzere alanlardaki tabirleri bir ortaya getirecek. Bu sayede bölgede faaliyet gösteren yabancı arama-kurtarma grupları ile gönüllüler ortasında bağlantı sorunlarının taban düzeye indirilmesi hedefleniyor. 30 lisana ulaşan bilgi tabanının taşınabilir uygulamaya dönüştürülmesi için de çalışmalar sürerken, sözlüğün, sel ve yangın üzere öteki afetleri de kapsayacak halde geliştirilmesi düşünülüyor.
“AFET BÖLGESİNDEKİ İRTİBAT SORUNLARINI GİDERMEK İSTEDİK”
Projenin fikir sahibi Çeviribilim Kısmı Üçüncü Sınıf Öğrencisi Abdullah Sadık Kuralay, Kahramanmaraş zelzelelerinin akabinde bölgede insan hayatı kurtarmak için neler yapabileceğini düşünerek “Deprem Sözlüğü” projesinin ortaya çıktığını anlatıyor:
“İlk zelzelenin akabinde alandaki çalışmalara nasıl bir yarar sağlayabileceğimi düşünmeye başladım. Bu süreçte bölgeye giden birçok milletlerarası grubun irtibat konusunda sorun yaşadığını ve mütercim muhtaçlığı olduğunu duyuyorduk. Harika gelişen bir durum olduğu için doğal olarak alana ulaşan istekli tercümanların birçoğu profesyonel alan deneyimine sahip değildi. Bu nedenle terim bilgisi açısından sorun teşkil edebilecek bir eksiklik vardı. Ben de alanımdaki bilgi birikiminden faydalanarak sarsıntı sonrasında orada misyon alacak mütercimlerin muhtaçlık duyacağı kilit tabirlerin yer aldığı bir afet idaresi sözlüğünün çok yararlı olacağını düşündüm. Bu yaklaşımla sözlüğümüzü hazırlamak için takımımızı istekli ve istekli arkadaşlarımızla kısa müddette kurduk. Çalışmanın ikinci gününden itibaren dünyanın farklı bölgelerinden istekli mütercimler davetimize karşılık verdi ve çeşitli lisanlarda aldığımız takviye ile çalışmalarımızı hızlandırdık.”
Deprem sözlüğünü geliştirme sürecinde çalışan Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim ve Batı Lisanları ve Edebiyatları Üçüncü Sınıf Öğrencisi Ahmet Ergün ise kısa bir vakitte yaklaşık 30 lisana ulaştıkları bilgisini paylaşıyor. Bunun için ağır mesai harcadıklarını belirten Ergün, “Bu çalışma ortaya çıktıktan sonra kısa müddette hem lisan sayısı hem de yer alan tabirlerin kapsayıcılığı konusunda süratli hareket etmemiz gerekiyordu. Ben ve arkadaşlarım İngilizce ve İspanyolca lisanlarına hâkim olsak da başka lisanlar için en doğruyu bulmanın uğraşını gösterdik. Artık 30 lisana yaklaştık ve çalışmamızın daha kapsayıcı olması için araştırmayı sürdürüyoruz.” diyor.
“AFET TABİRLERİ SÖZLÜĞÜNE DÖNÜŞTÜRMEYİ PLANLIYORUZ”
Ekip üyesi Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim Kısmı İkinci Sınıf Öğrencisi Betül Mulbay da terimcenin her etabını titizlikle yürütüldüğünü, yeni eklenecek tabirlerin kısımdan akademisyenlerin de içinde olduğu bir terminoloji kümesinin onayından geçirilerek ve alandaki tercümanlardan durum bilgisi alınarak ihtimamla seçildiğini belirtiyor.
Dünyada herkesin çalışmaya fiyatsız ve kolay bir biçimde ulaşması için bir taşınabilir uygulamanın geliştirildiğini söyleyen Mulbay, süreci ve grubun gördüğü takviyesi şöyle özetliyor:
“Yeni eklenecek tabirlerin yanı sıra muhtaçlık duyulan lisanların eklenmesinde de sahayı takip etmeye ihtimam gösterdik. Memleketler arası Konferans Mütercimleri Derneği (AICC) başta olmak üzere RWS Group üzere kuruluşların kendi içlerinde duyurmasıyla bir anda birçok farklı ülkeden mütercimler kendi ana lisanlarında çalışmamıza dayanak sağlamaya başladı. Gönderdikleri geçmiş olsun bildirileri ve çalışmamızla ilgili güzel dilek temennileri de bizi duygulandırdı. Ülkemizde de Türkiye Konferans Tercümanları Derneği (TKTD), Afette Rehber Çevirmenlik Tertibi (ARÇ) ve Çeviri Derneği üzere kurum ve kuruluşların ilgi gösterdiği terimcemizden bu kurumların alandaki vazifelileri de yararlandıklarını belirtti. Şu an çalışmamızı daha fonksiyonel olması için yazılım grubu takviyesiyle taşınabilir uygulamaya dönüştürmeye çalışıyoruz. Ayrıyeten öteki doğal afetlerle ilgili tabirleri de ekleyerek daha kapsamlı hale getirmek istiyoruz.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
