15-21 Mayıs Dünya Besin Alerjisi Farkındalık Haftası’nda Besin Alerjisi Tedavisinde Yeni Yaklaşımlar Konuşuldu
Besin alerjileri, günümüzde giderek artan bir sıhhat sorunu haline gelmeye başladı. Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği, Alerji ile Ömür Derneği iştirakiyle düzenlediği ve 3 gün süren “Besin Alerjisi Farkındalık Haftası” online seminerlerinde uzmanlarla birlikte besin alerjilerine yönelik yeni tedavileri masaya yatırdı. Prof. Dr. Ayşen Bingöl, besin alerjilerini önlemek için bebekleri besinlerle erken tanıştırmanın ehemmiyetine dikkat çekti.
Besin alerjileri, günümüzde giderek artan bir sıhhat sorunu haline gelmeye başladı ve bilhassa çocukların hayatını değerli ölçüde etkileyen bir tehdide dönüştü. Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği, Alerji ile Ömür Derneği paydaşlığıyla 15-21 Mayıs “Besin Alerjisi Farkındalık Haftası” kapsamında alerji uzmanlarıyla birlikte 3 gün süren Youtube canlı yayınları yaparak alerjiye dair en yeni bilgileri paylaştı.
Bu yıl ülkemizde 15-21 Mayıs tarihlerinde gerçekleşen Dünya Besin Alerjisi Farkındalık Haftası kapsamında besin alerjisi farkındalığı oluşturmak gayesiyle her yıl bir dizi aktifliği hayata geçiren Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD), bu yıl da bu özel haftaya dikkat çekmek için pek çok proje yaptı. “Az Çok Fark Etmez Besin Alerjisi Affetmez” sloganı ile bestesi ve yorumu Dr. İskender Türsen’e ilişkin olan bir şarkıyı hayata geçirdi. Ayrıyeten, 16-17-18 Mayıs 2023 tarihlerinde 3 gün süren Youtube canlı yayın seminerlerini Alerji ile Ömür Derneği paydaşlığıyla düzenleyen AİD, gerçekleştirdiği online programla besin alerjisi konusunu psikolog, alerji uzmanları ve aileler ile derinlemesine konuşup bu husustaki yeni araştırmaları ve tedavi yollarını iştirakçilerle paylaştı.
“HER BESİN ÖDÜL DEĞİLDİR, EN DÜZGÜN ÖDÜL FARKINDALIKTIR!..”
Online seminerlerin açılış programında konuşan AİD İdare Heyeti Lideri Prof. Dr. Dilşad Mungan: “Az çok fark etmez, besin alerjisi affetmez” sloganı, aslında besin alerjisi olan çocuklar ve ebeveynlerin topluma bir haykırışı…Bu haykırış daha çok farkındalık sağlamak, daha çok anlaşılabilmek için. Kimi vakit paylaşımın, kimi vakitse ödüllendirmenin bir tabiri olan besin ikramının, bu çocuklar için hakikat olmadığını anlatabilmek için… Hazırladığımız bu müzikle ve seminer serisiyle onların sesi olmak istedik. Zira biliyoruz ki “her besin ödül değildir, en yeterli ödül farkındalıktır!..” diye konuştu.
3 gün boyunca Montero Firması’nın şartsız dayanaklarıyla canlı gerçekleştirilen Youtube yayınlarının birinci gününde besin bağlantılı anafilaksi yaşamış çocuklarla başa çıkmada ebeveynlerin karşılaştığı meseleler araştırması» ve ebeveynlerin problemlerle baş etme prosedürleri konusunda Prof. Dr. Emine Dibek Mısırlıoğlu ve Alerji ile Hayat Derneği Lideri Hasret Ceylan iştirakçilere bilgiler verdi. Çocukla oyunun bir kesimi olarak alerji konusunda ise çocuğa ve ebeveyne alerjiyi anlatırken kolaylaştırıcı bilgileri paylaşan Oyun Terapisti, Klinik Psikolog Çağla Tuğba Selveroğlu da bu mevzuda izleyenlerin sorularını yanıtladı.
ALERJİK ŞOKTA ADRENALİN KALEMİ YERİNE NAZAL SPREYLER
İkinci günde ise Besin Alerjisi Tedavisinde Yeni Yaklaşımlar konusunda dikkat çeken bilgiler veren AİD Üyesi Prof. Dr. Ayşen Bingöl akıllı ilaçların artık besin alerjilerinin tedavisinde kullanıldığını söyleyerek, “Yurtdışında besin alerjisine bağlı alerjik şok (anafilaksi) tedavisi için adrenalin kalemi (otoenjektör) yerine nazal spreyler kullanılmaya başlandı. Yakın vakitte ülkemize de gelmesini bekliyoruz” diye konuştu.
AZ ÇOK FARK ETMEZ BESİN ALERJİSİ AFFETMEZ”
“Hiçbir vakit yarım diyet önermiyoruz. Bunun azı birçok yok” diyen Bingöl, hazır besin tüketen ve alerjisi olan bireylere besinlerdeki etiketleri dikkatli okumalarını önerdi, lakin hastaları gereksiz diyet yapmaktan da kaçınmaları konusunda uyardı. AİD Besin Alerjisi Çalışma Kümesi Lideri Ayşen Bingöl, Türkiye’de bebek ve çocuklarda en sık süt, yumurta ve kuruyemiş alerjisine rastlandığını belirtti. Süt ve yumurtaya yönelik alerjinin çabuk güzelleşme gösterdiğini lakin fıstık, fındık üzere kuruyemişler ve balık üzere besinlere olan alerjinin yavaş düzgünleştiğini ya da iyileşmediğini söyledi. Besin alerjisi olan bebekler için ebeveynlere ek besin olarak evvel zerzevat ve meyve, daha sonra ise tahıl önerdiğini söz eden Bingöl ayrıyeten, bebek ve çocukların tek tip yerine besin çeşitliliğine dikkat edilerek istikrarlı beslenmelerinin değerini vurguladı. Küçük bebeklerin anne sütü sayesinde besinlerle erken tanıştığını bu durumun besin alerjisinde korunmada tesirli olduğunu, anne sütü alırken tertipli olarak alerjik besinlerle erken müsabakanın güzelleşmeyi hızlandıracağını da kelamlarına ekledi.
AKADEMİK MUVAFFAKİYET VE SOSYALLEŞME
İkinci oturumda ise besin alerjili çocuklarda akademik muvaffakiyet ve toplumsallaşma konusunda merak edilenleri anlatan Prof. Dr. Demet Can ve Psikoterapist Yasemin Meriç Kazdal daha sonra izleyenlerden gelen soruları yanıtladı. Psikoterapist Yasemin Meriç Kazdal, “Besin alerjili çocuklarda akademik muvaffakiyet ve sosyalleşme” başlıklı konuşmasında tedavi ve terapi müddetinin çocukların ihtiyaçlarına nazaran değiştiğini belirtti. Terapinin sırf sonuç odaklı olmadığını kaydeden Kazdal, tertipli yapılan üç ila altı aylık terapilerin çocuklarda davranışsal ve akademik olarak olumlu sonuçlandığını aktardı. Çocuklarda hislerini fark etme ve tabir etmeye ait ilerleme kat ettiklerini gözlemlediğini aktardı. Kazdal, “Çocukta hislerini fark etme ve söz etme konusunda önemli bir ilerleme olduğunu görüyoruz. Süreci kabullenme, bu süreç içinde karşılaştığı zorluklarla başa çıkabilme ruhsal sağlamlık ve güzelleşmenin temelini teşkil ediyor” dedi. Terapinin “canlı bir süreç” olduğuna değinen Kazdal, terapisi biten çocukların ergenlik periyodunda yine terapiye muhtaçlık duyabileceklerini söyledi.
PSİKOLOGDAN AKRAN ZORBALIĞI UYARISI
Seminerin moderatörlüğünü üstlenen AİD Lider Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can, okullarda alerjiye karşı farkındalığın artması ile bu hususta akran zorbalığı doğurabileceğine işaret etti. Kazdal ise bu mevzuda hem devletin hem ebeveynlerin hem de eğitimcilerin çalışma yapması gerektiğini vurguladı. Akran zorbalığının günümüzde bütün çocuklar için geçerli olmasına rağmen özel durumu olan çocukların bununla müsabaka ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti. Kazdal, bu mevzuda bilinçlenmenin değerini şu sözlerle tabir etti: “Burada farkındalık yaratmak, bilinçlenmek çok kıymetli. Bunun bir oyun olmadığı gerçeğinin hem en alttan en küçük çocuklardan hem de daha eğitimcilere okul yöneticilerine kadar herkesin bu bahiste bilinçlenmesi, farkındalığa ulaşması çok değerli. Bunun için de çok daha önemli çalışmalar yapılması gerekiyor.” Kazdal, bilinçlenme konusunda en kıymetli misyonun ise ebeveynlere düştüğüne dikkat çekti. Çocukların yetişkinlerden daha yaratıcı tahlil formülleri olduğunu ve çocukların birbirlerinden takviye alabileceklerini söyleyerek, ailelere bunları dikkate almalarını önerdi. Seminerlerin son gününde konuklar ise Çocuk Alerji ve İmmünoloji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Derya Ufuk Altıntaş’la alerji sözcüsü Nazlı Gözdem Çınga Bektaş oldu. Seminerin moderatörlüğünü AİD İdare Heyeti Üyesi Prof. Dr. Özge Soyer üstlendi.
“ÇOCUĞUN ALERJİSİNDEN KENDİNİZİ SUÇLAMAYIN”
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Derya Ufuk Altıntaş, annenin beslenme hali, virüsler, annenin maruz kaldığı sigara dumanı üzere faktörlerin anne karnındaki bebeklerde besin alerjisi oluşturduğunu, besin alerjisinde genetik yatkınlıkların tesirli olduğunu söyledi. Altıntaş, vakitle hafif alerjilerin bile şiddetli alerjiye dönüştüğüne dikkat çekti. Besin alerjisinin oluşumuna ait “Sadece genetik yatkınlık olsa bile kişi 90 yıl yaşayıp hiç alerji görmeden hayatı sonlanabilir, genetik yatkınlığı olan bireyleri alerjik yapan etraf faktörleridir. Bedenimizdeki hücreler ortalarında birtakım hususlar salgılıyorlar. Bunlar ortalarında konuşuyorlar, komşuluk yapıyorlar. Birine bir şey olduğu vakit istikrar bozuluyor. Bu komşuların hangisinin bunu kaldırabileceği, hangisinin depresyona girebileceği, hangisinin hasta olacağını ve öleceğini evvelden iddia etmek mümkün değil. Zira bu bir zamanlama ve istikrar sıkıntısı. O yüzden ailelere sesleniyorum, kendinizi suçlamayın” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı