Dünya’nın besin ambarı Türkiye, en temel besin unsuru un ihracatında 10 yıldır dünya liderliğini sürdürüyor. Dünya sofralarında üç öğün tüketilen, ekmekler, makarnalar, pizzalar, kekler, kurabiyeler, Türk un sanayicilerinin ihraç ettiği unlarla hazırlanıyor.
Türkiye, 2023 yılında 160 ülke ve 6 özgür bölgeye 1 milyar 465 milyon dolarlık un ihracatı gerçekleştirdi. Türkiye’nin un ihracatı ölçüsü son 10 yılda yüzde 60’ın üzerinde artış gösterdi.
Un üretiminin ve tüketiminin yaklaşık 10 bin yıl evvel Mezopotamya ve Anadolu topraklarında başladığı bilgisini veren Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Heyeti Lider Yardımcısı ve Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Lideri Haluk Tezcan, Anadolu topraklarında değirmencilik kesiminin en eski ve kadim kesimlerden birisi olduğunu, bu tecrübesi bugün çağdaş tesislerde devam ettirdiklerini yıllık yaklaşık 1,5 milyar dolara ulaşan un ihracatıyla dünya liderliklerinin 10 yıldır sürdüğünü lisana getirdi.
Türkiye genelinde 69 vilayette 598 fabrikada 30 milyon ton üretim kapasitesine sahip oldukları bilgisini veren Tezcan, “Birçok ülkenin korumacılık pürüzüne karşın dünya ticaretindeki liderliğimizi sürdürüyoruz. 2023 yılında 3,6 milyon tonun üzerinde gerçekleşen ihracat sayımızı 20 milyon tona kadar çıkarabilecek güçteyiz. Birçok ülke Türk un sanayicisine karşı vergi dahil çeşitli mahzurlar çıkarıyor. Bilhassa ABD, Fransa üzere gelişmiş ülkelerin pazarlarından hisse aldığımız için engellemeyle karşı karşıya kalıyoruz. 2024 yılında 4 milyon ton un ihracatı hedefliyoruz” diye konuştu.
2028 maksadımız 2 milyar dolar ihracat
Dünya mutfaklarında pastalardan pizzalara, makarnalardan ekmeklere, keklerden kurabiyelere Türk unu kullanıldığına işaret eden Tezcan, kelamlarını şöyle sürdürdü; “8 milyar beşere bir halde dokunuyoruz ve dokunmaya da devam edeceğiz. Nitekim bu liderlik de bizlere yakışan bir liderlik. 2022-2023 karşılaştırmasında ihracatımız ölçü bazında yüzde 20 büyüdü. Türk un sanayicileri olarak güçlü bir formda dünya pazarlarında yerimizi almaya devam edeceğiz. 2028 yılı sonunda 2 milyar dolar dövizi ülkemize kazandırmak için var gücümüzle çalışacağız.”
Türkiye’nin buğday ithalatıyla ilgili yapılan yorumlara da cevap veren Tezcan; “Türkiye yıllık 22 milyon ton buğday üretimiyle kendi kendine yetebilen bir ülke. Bu manada buğday üretimimizde rastgele bir düşüncemiz yok. Ancak dünyaya un ve unlu mamuller ihraç edebilmek için Ukrayna, Rusya ve öbür ülkelerden buğday ithal edip işleyip dünya pazarında da çok önemli ölçüde un ihracatı gerçekleştiriyoruz. Bu değirmencilik dalının bilhassa Türkiye’nin Mezopotamya ovasına hâkim olması, değirmencilik dalında bilgi ve mana konusunda çok başarılı olması öbür bir fikir ve öbür bir mana katıyor” dedi.
Yapay zekayla buğday üretimimiz artacak ve kendi buğdayımızla un ihracat şampiyonluğumuzu taçlandırabileceğiz
“Biz dal olarak kendi buğdayımızla da un ihraç etmeyi çok hayal ediyoruz” diyen Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lider Yardımcısı Haluk Tezcan şu bilgileri verdi; “Kendi ürettiğimiz buğday ile dünya pazarında liderliği sürdürebilmek istiyoruz. Burada tarım siyasetlerinde çok süratli değişimler yaşanıyor. Bilhassa bu yapay zekayla tarlalarımız çok farklılaşıyor. Bilhassa kırsal kesimde yaşayan nüfusun artık eski ezberler bozuluyor. Yeni ezberler başlıyor. Bu ezberlerle bu topraklar teknolojiyle buluşursa esasen bunlar hayal olmaktan çıkacak ve gerçekleşecek, 2030’lu yıllara kadar tahminen tarımda çok büyük bir atılım gerçekleştiren ülke pozisyonuna geleceğiz. Zira biz besinde hakikaten dünya sofralarında nasıl olabileceğimizi çok düzgün deneyimledik, çok düzgün öğrendik. Almasını, üretmesini, satmasını da çok yeterli başarmaya başladık ve kendimize olan özgüvenimiz epey arttı. Dünya sofralarını covid sürecinde kesintisiz un ihracatını gerçekleştiren tek ülkeyiz. Yapay zekanın takviyesiyle yerlerimizi daha verimli hale getirip kendi buğdayımızla un ihracat şampiyonluğumuzu taçlandırabiliriz.”
Gıda koridoru Türkiye’ye hoş fırsatlar sundu
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın teşebbüsleriyle hayata geçen Ukrayna- Rusya tahıl koridorunun Türkiye’ye hoş fırsatlar sunduğunu söz eden Tezcan, bu sayede birçok ihracat pazarında artışlar sergilediklerini kelamlarına ekledi.
Un ihracatında Irak, Suriye ve Somali birinci üç ülke
Türkiye’nin un ihracatında Irak yaklaşık 1,3 milyon ton ve 550 milyon dolarlık gelir getirisiyle açık orta birinci ülke olurken, Suriye 98 milyon dolar, Somali ise 96 milyon dolara varan meblağ ile Türk unu talep etti. Bu ülkeleri 89 milyon dolarla Cibuti, 88 milyon dolarla Venezuela izledi. Birinci 10 ülke ortasında yer bulan öteki ülkeler; Sudan, Yemen, Sri Lanka, Gana ve Filistin oldu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
