Kanser teşhisinin konulmasında ve tedavi planlamasında değerli bir adım olan biyopsi sürecinde vakit zaman alınan örnekteki yetersiz hücre nedeniyle tekrar biyopsiye gereksinim duyulabiliyor. “Hasta Başı Yeterlilik Değerlendirmesi” ile hastaların bu süreci tekrar yaşamalarına, yine biyopsi yaptırmalarına gerek kalmadığını paylaşan Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi Patoloji Uzmanı Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Tiroit nodüllerinde, akciğer kanserlerinde, göğüs kanseri hastalarında, pankreas ve safra yollarında teşhis koymak için yapılan biyopsilerde hasta başı yeterlilik değerlendirmesine başvurulabiliyor. Bu, teşhis sürecinde vakit kaybını ortadan kaldıran bir metot. Böylelikle hastaların biyopsi sonucunu beklerken yaşadıkları gerilim de azalmış oluyor” dedi.
Genellikle kanser kuşkulu lezyonlara teşhis için uygulanan ince iğne aspirasyon biyopsisi her ne kadar ağrısız, muteber ve kısa müddetli bir süreç olsa da elbet pek çok hasta için telaşlı bir bekleyiş manasına geliyor. Alınan biyopsi malzemesinin kimi durumlarda yetersiz olması halinde biyopsinin tekrar yapılması istendiğinde, “Acaba kanser miyim?” gerginliğinin katlanarak büyüdüğünü belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi Patoloji Uzmanı Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Zaman ayırıp yine randevu almak ve tüm süreci tekrar yaşamak hastalar için yıpratıcı bir hale dönüşebiliyor. Lakin ince iğne aspirasyon biyopsisi uygulamalarında, hastaya tıpkı sürecin tekrar yapılmasını önlemeyi hedefleyen ve başarılı sonuç veren bir ‘Hasta Başı Yeterlilik Değerlendirmesi’ uygulaması var” açıklamasında bulundu.
Hasta başı yeterlilik değerlendirmesinin kanser kuşkusu olan durumlarda, hastadan ince iğne aspirasyon biyopsisi ile alınan örneğin, süreç esnasında patolog tarafından kıymetlendirilmesi ve teşhis için kâfi hücre alındığına karar verilmesi süreci olduğunu anlatan Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Bu kıymetlendirme süreci ise 5 dakika üzere kısa bir müddet içinde gerçekleştiriliyor. Alınan örneğin yetersiz olduğu durumlarda kâfi örnek elde edilene kadar süreç tekrarlanıyor. Bu durumda da müddet bir ölçü daha uzayabilse de biyopsinin tekrarlanmasına gereksinim kalmıyor” diye konuştu.
Hasta başı yeterlilik değerlendirmesinin 4 önemi
Hasta başı yeterlilik değerlendirmesinin bilhassa hasta faydasına odaklanan 4 avantajıyla öne çıktığını vurgulayan Patoloji Uzmanı Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Yöntem birinci olarak biyopsi sürecinde patolojik teşhis için kâfi ölçüde örnek alınmasını sağlıyor. İkincisi, hastanın tekrar biyopsi yaptırmasını ve birebir süreçleri tekrar yaşamasını önlüyor. Üçüncüsü kesin teşhis için muhtemel vakit kayıplarının önüne geçerek erken tanıyı kolaylaştırıyor. Zira bu durum bilhassa kanser hastalarında tedavinin erken başlaması açısından ehemmiyet taşıyor. Dördüncüsü de bu uygulama, hasta özelinde en hakikat tedavinin belirlenmesine katkı sunuyor. Kâfi ölçüde örnek tümör tanısı ve tipi dışında, tümörün moleküler özelliklerine yönelik testlerin de yapılması ile tedavinin şekillenmesine yardımcı oluyor” dedi.
Biyopsi tekrarı mümkünlüğü neredeyse “0”
İnce iğne aspirasyon biyopsilerinde, hasta başı yeterlilik değerlendirmesi yapılmadığında merkezden merkeze değişiklik göstermekle birlikte, yüzde 15-20’lere varabilen oranlarda yetersiz hücre ölçüsü nedeniyle teşhis konamadığını ve biyopsi sürecinin tekrar yapılması gereksinimi doğduğunu hatırlatan Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Değerlendirme yapıldığında ise biyopsinin tekrar yapılma mümkünlüğü yüzde 1’in altına kadar düşüyor” bilgisini verdi.
Patoloji uzmanı da biyopsi sürecine katılıyor
Hasta başı yeterlilik değerlendirmesinin biyopsi süreci sırasında yapıldığının ve istisnai durumlar dışında yalnızca 5-10 dakika üzere çok kısa bir müddette tamamlandığının altını çizen Prof. Dr. Zafer Küçükodacı, “Bu süreç biyopsi sürecini yapan doktora, patoloji uzmanının da mikroskop ve boyama seti ekipmanlarıyla eşlik etmesiyle gerçekleştiriliyor. Biyopsi süreci esnasında hastadan alınan sıvı malzeme, süratli bir boyama sürecinden geçiriliyor ve patolog tarafından yapılan mikroskobik kıymetlendirme ile teşhis için kâfi olup olmadığına karar veriliyor. Sonuç olarak kâfi hücre ölçüsüne ulaşana kadar biyopsi sürecine devam ediliyor ve uygun ölçüde örnek alınması sağlanıyor. Böylelikle süreç bir kezde bitiriliyor, hastanın tekrar benzeri bir süreç yaşamadan tek seferde teşhis alması sağlanıyor” biçiminde konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
