Dostu olanlar daha memnun olurken, olumlu bağlantılar ruhsal yeterli oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir bağlantı içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için bağlara muhtaçlığı olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve paha yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı ilgiler kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise ferdî hudutların korumasına dikkat çekiyor. Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk münasebetinin insanın hayatındaki yeri ve kıymetine dair değerlendirmelerde bulundu.
Olumlu bağlantılar ruhsal uygun oluşumuza katkı sağlıyor
Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha memnun. Bu da düzgün ilgileri olanların daha memnun olduğunu ortaya koyuyor.
Kişinin hayatında öbür beşerlerle kurmuş olduğu ilgilerin değerli bir yere sahip olduğunu belirten Müspet Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük ömrümüzde etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz olumlu ilgiler kendimizi memnun hissetmemizi sağlar ve ruhsal âlâ oluşumuza değerli katkıda bulunur. Müspet psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal güzel oluşu kâfi seviyede olan bireylerin; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki şahıslarla derin ve doyurucu bağlar kurabilen, hayatının bir hedefi ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki şahıslarla karşılıklı inanca, hürmet ve sevgiye dayalı alakalar kurabilen şahısların kendilerini daha uygun hissettiklerini ve ruhsal âlâ oluşlarına değerli katkılarda bulunduklarını tabir edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan bireylerin olması ve onlarla karşılıklı itimat, hürmet, sevgi çerçevesinde bağlantılarda bulunmak mutluluğumuza değerli katkıda bulunmaktadır.” dedi.
“Varlığımızı devam ettirebilmek için münasebetlere muhtaçlığımız var”
İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın öbürleri tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, muhtaçlıkları olduğunu ve ömrünün devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu ömürde bir mana bulmaya ve gaye oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki bireylerle bir etkileşim ve bağlantı içindeyiz ve ömürde varlığımızı devam ettirebilmek için alakalara muhtaçlığımız var. Vakit içerisinde etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz ilgiler ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de alaka kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve kıymet yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı bağlar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor.” halinde konuştu.
Gerçek dostluk ilgisinde aralıkların bir ehemmiyeti yok
Karşılıklı inanç duymanın, bedel yargıları ve şahsî hassasiyetlere ehemmiyet vermenin, şahsî sonlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu tabir eden Turan, “İyi bir dostluk ilgisinde; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi ömründe olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması epeyce kıymetli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk bağında aralıkların bir değeri yoktur ve bizim toplumumuzda bahisle ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen kıymet ve kıymet vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir muhtaçlığı olduğunda ona takviye olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği söz edilmektedir.” açıklamasını yaptı.
Karşılıklı sonlu uygunluk ve hudutlu fedakârlık kavramları önemli
Dostluk bağlantısının korunması ve sağlıklı bir formda devam edebilmesinde; karşılıklı itimat, sevgi, hürmet, hassasiyetlere değer ve paha vermenin, şahsî hudutları koruma etmenin değerli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk münasebetinde karşılıklı sonlu güzellik ve hudutlu fedakârlık kavramları da epey kıymetlidir. Hudutlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun muhtaçlıkları noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir halde söz ederek davranışlarımızı ortaya koymak değerlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu hususta sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok pahalıdır. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her gereksinimini karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak bağlantılarımızı düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu.
Dostluk ve arkadaşlık bağı farklı
“Kişiler, farklı bakış açıları, paha yargıları, hassasiyetleri olan bireylerle arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk ilgilerinde benzeri hislere, fikir yapılarına, hayat maksadına ve manasına sahip olmak, paha yargıları ve hassasiyetlerinin benzeri olması hayli değerli bir yere sahiptir. Dostluk alakasında kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve sıkıntılarının tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık alakasında sonlar daha besbellidir.” dedi.
Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı bağlar kurabilir
‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da kıymetlendiren Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından fazla bu kelamı günlük ömürde şu biçimde davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi hayat olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça alaka içindeki sonlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı ilgiler kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, niyet, bedel ve hassasiyetlerine ehemmiyet verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten bağlantılara ve bireylere daha fazla emek verirken, söz ettiğimiz özelliklere sahip olmayan alakalar ve şahıslardan uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.
Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı
Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda şahıslar kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir formda gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi hakikat tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda epeyce dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız bireylere karşı daha hudutlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız epeyce değer arz etmektedir.” dedi.
Dijitalleşen dünyada dostluk ilgisinin daha da ehemmiyet kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mış üzere omurlardan fazla sahiden hislerimizi hissedebilecek, muhtaçlığımız olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz bireylerle bağlantı kurmaya ihtimam göstermeli ve emeğimizi bu istikamette ortaya koymalıyız. Genel olarak ilgilerimizde kusurlarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte bağlantılardaki yanılgılarımızı fark edip, karşımızdaki bireyle bunları açık ve net bir halde konuşabilmek ve uzlaşmacı bir formda ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk münasebetlerimizin daha sağlıklı bir formda devam edebilmesine değerli katkılarda bulunacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
